کارآفرینی و اشتغال پذیری دو مقولۀ مجزا و مرتبط به هم است که بیشتر در دانشگاه های نسل سوّم مطرح می شوند. در قرن بیست ویکم، موضوعات کارآفرینی و اشتغال پذیری در پاسخ به مسائل روزِ جامعه به ویژه بیکاری جوانان و فارغ التحصیلان دانشگاهی توسط صاحب نظران پیشنهاد شده است. لذا در قرن حاضر، همۀ کشورهای پیشرفته و درحالِ توسعه به دنبال آنند که به منظور کاهش نرخ بیکاری و افزایش توانمندی های جوانان و درعین حال توسعۀ اقتصادی کشور روی این دو محور برنامه ریزی داشته باشند. در این کتاب، با توجّه به اهمیّت ویژۀ کارآفرینی و اشتغال پذیری فارغ التحصیلان به طور مفصّل در دو بخش جداگانه به آن ها پرداخته شده است. در واقع، هدف کلی این است که به آگاهی دانشجویان و فارغ التحصیلان در خصوص مقوله های مربوط به کارآفرینی و اشتغال پذیری بیفزاییم تا آن ها بتوانند در زمینۀ مهارت های موردنیاز و ضروری بازار کار شناخت کافی کسب کنند و این سبب می شود که فارغ¬التحصیلان در رسیدن به شغل موردنظرشان با مشکل مواجه نشوند.

امروزه بیشتر مراکز و مؤسسات آموزش عالی در دنیا برای خودشان چشم اندازهای مشخّصی را تعیین می کنند. چشم انداز خلاصه‌ای به یاد ماندنی و الهام‌بخش است که دلیل وجود ما را به عنوان یک سازمان توصیف می‌کند. اگر سازمان ها نتوانند چشم انداز خود را به وضوح بیان کنند، انحراف از مسیر حرکت بسیار آسان می‌شود و شاید افراد اهداف و اولویت‌های سازمان را به‌راحتی فراموش کنند. به عبارتی دیگر، سازمان ها برای تحقق اهداف و کسب موفقیت نیازمند تصویری روشن از آینده خود می باشند، تصویری که جهت گیری های آتی سازمان را به وضوح معین نماید. یک سازمان‌ نیز مانند افراد آرزویی برای آینده دارد که به آن چشم‌انداز می‌گویند. چشم انداز وضعیّتی را معرفی می کند که سازمان پس از اجرای موفقیت آمیز استراتژی ها به آن دست خواهد یافت. بنابراین می توان گفت چشم انداز، وضعیّت مطلوبی است که سازمان قصد دارد به آن دست یابد. در قرن حاضر، مدیران و سیاستگذاران دانشگاه های نسل سوّم متناسب با فرصت ها و نیازهای سازمان، چشم اندازهایی را در زمینۀ گسترش کارآفرینی و توسعۀ اشتغال پذیری دانشجویان مشخّص کرده اند که این چشم اندازها دارای مؤلفه ها و ویژگی های اساسی هستند برای نمونه، اوّلین ویژگی یک چشم انداز این است که بر مسیر آیندۀ سازمان تمرکز دارد و آیندۀ آرمانی سازمان را به تصویر می کشد. ثانیاً چشم اندازها، سازمانی را به تصویر می کشند که امکان تحقق چنین سازمانی وجود دارد. به طور کلی ضروری است که چشم اندازها به صورت واضح، قابل فهم و همه جانبه ارائه گردد. یکی از دلایل اصلی انتخاب عنوان کتاب با این مضمون آن است که مقوله های کارآفرینی و اشتغال پذیری دو عنصر مهم و جدا ناپذیر در دانشگاه های نسل سوّم محسوب می شود که چشم انداز و رسالت اصلی اکثر دانشگاه¬های دنیا به نوعی پرورش مهارت های کارآفرینی و اشتغال پذیری در دانشجویان می باشد.

کتاب حاضر به منظور آشنایی دانشجویان و فارغ التحصیلان با مباحث مذکور در دو بخش ‌طراحی شده است: بخش اوّل، در باب کارآفرینی است درحالی که بخش دوّم، به اشتغال پذیری دانشجویان و دانش آموختگان دانشگاهی مربوط می شود.

 پیش‌گفتار/7

بخش اوّل: درآمدی بر کارآفرینی/25

فصل اول: اهمیّت و سابقۀ کارآفرینی در ایران و جهان/27

فصل دوم: معنا، مفهوم و ابعاد كارآفرینی/39

فصل سوم: انواع کارآفرینی و عوامل مؤثر بر آن/ 55

فصل چهارم: نظریه ها و رویکردهای کارآفرینی/71

فصل پنجم: کارآفرینی از دیدگاه محققان و دانشمندان علوم رفتاری/93

فصل ششم: انواع مدل‌های کارآفرینی/101

فصل هفتم: کارآفرینی در آموزش عالی/113

فصل هشتم: ماهیّت، ویژگی ها و سیاست های مربوط به پارک های علم و فناوری/163

بخش دوّم: اشتغال پذیریِ فارغ التحصیلانِ دانشگاهی/189

فصل دهم: اهمیّت اشتغال پذیری و مسائل مرتبط با آن در دانشگاه¬ها/191

فصل یازدهم: خاستگاه و چشم اندازهای اشتغال پذیری/225

فصل دوازدهم: ابعاد و مؤلفه های اشتغال پذیری/235

فصل سیزدهم: نظریه های اشتغال پذیری/263

فصل چهاردهم: مدل های اشتغال پذیری/277

فصل پانزدهم: تعریف شایستگی، اجزاء، انواع و ابعاد آن/297

فصل شانزدهم: مهارت افزایی و اشتغال پذیری در نظام آموزش عالی/341

فصل هفدهم: راهبردها و عوامل مؤثر بر اشتغال پذیری/379

فصل هجدهم: وضعیّت بازار کار در کشورهای پیشرفته و درحالِ توسعه/403

فصل نوزدهم: توزیع دانش آموختگان مؤسسات آموزش عالی کشور/461

فهرست منابع فارسی و انگلیسی/499

واژه نامه/547