تحقق رشد اقتصادی، تجربه موفق مسلمانان در صدر اسلام بود. بعد از تشکیل حکومت الهی به وسیله پیامبر اکرم (ص) در مدینه و بعد از پیامبر اکرم (ص) تا چند قرن بعد، تلاش های فراوانی برای تحقق رشد اقتصادی انجام گرفته است. این تلاش ها جامعه آن روز را از رکورد و خمود بیرون آورد و به نقاط و رشد رسانید.

مدل سازی در حوزه ی توسعه اقتصادی و ارائه الگوی پیشرفته نیازمند شناخت دقیق مبانی توسعه از دیدگاه اقتصاد سرمایه داری است. شناخت عمیق مدل های توسعه اقتصادی می تواند ما را در جهت بومی سازی آنها و تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفته یاری نماید.

بدون تردید مطالعه نظام اسلامی با غنای محتوایی و تاریخی و دقت در سیره حکومتی نبی مکرم اسلام (ص) و پیشوایان معصوم (ع) ره آورد نیکی را در حوزه آموزه های توسعه اقتصادی در اسلام به ارمغان می آورد.

هدف از تألیف این کتاب آشنایی دانشجویان با مؤلفه ها، مبانی و تئوری های رشد و توسعه اقتصادی اسلام است. در این مباحث دانشجویان با مبانی رشد و توسعه مبتنی بر اسلام و تفاوت های آن با نظریه های متعارف توسعه به طور تطبیقی نیز آشنا می شوند. همچنین دانشجویان با توجه به مطالب ارائه شده در کتاب، توانایی طراحی یک مدل اقتصادی بومی- اسلامی را پیدا می کنند.

با توجه به کمی بودن مقوله ی توسعه اقتصادی و اهمیت روز افزون علم اقتصاد در قرن معاصر و چالش های جدید نظام سرمایه داری، ارائه ی مدل بومی توسعه می تواند پاسخگوی بسیاری از مشکلات اقتصادی کشورها باشد.

فصل اول: مؤلفه ها و مفاهیم رشد و توسعه اقتصادی اسلام/ 1

تعریف توسعه/ 2

انسان اقتصادی/ 6

اهداف توسعه/ 13

زهر/ 18

فصل دوم: مبانی توسعه از دیدگاه اسلام/ 23

عدالت/ 24

روابط بین رشد اقتصادی، توزیع و فقر/ 43

فصل سوم: شاخص های توسعه جامعه اسلامی/ 51

حیات طیبه انسان و وضعیت مطلوب جامعه اسلامی/ 53

ویژگی های مشترک کشورهای در حال توسعه/ 58

شاخص های اقتصادی توسعه انسانی در اسلام/ 64

توسعه در اندیشه اسلامی/ 81

فصل چهارم: اهداف توسعه/ 93

دیدگاه اسلام از کارآیی و رفاه/ 94

فصل پنجم: توسعه و کشورهای اسلامی/ 107

بررسی ادبیات اقتصاد اسلامی درباره رشد عادلانه/ 108

فصل ششم: راهبردهای توسعه اسلامی/ 113

سیاست رشد عادلانه از دیدگاه اسلام/ 114

فصل هفتم: بررسی نظریه های رشد و توسعه در اقتصاد سرمایه داری/ 121

توسعه اقتصادی از نظر مالتوس/ 123

حفظ مصرف کنندگان غیر مولد/ 128

انتقادات وارد بر نظرات مالتوس/ 133

مرحله برده داری/ 140

الگوی رشد کارل مارکس/ 143

رشد و توسعه اقتصادی/ 150

فصل هشتم: چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی/ 157

امور فرهنگی، علمی و فناوری/ 159

امور مربوط به مناسبات سیاسی و روابط خارجی/ 162

منابع و مأخذ/ 167