کتاب توسعه گردشگری و محیط زیست: فراتر از پایداری؟ الگوی توسعه پایدار گردشگری را به چالش کشیده و رویکردهای نظری و عملی حاکم بر توسعه گردشگری را در طول دو دهه اخیر بیان میکند. این کتاب بحث گردشگری پایدار را از طرح مدیریتی و رویکرد متمرکز بر مقصد فراتر برده و در ادامه به توصیف ویژگیهای دستور کار پایداری در توسعه گردشگری میپردازد. همچنین تحولات مفهوم توسعه پایدار گردشگری، ظهور آن در عصر معاصر در ادبیات آکادمیک و تحولات و فرآیندهای سیاسی را بررسی میکند و محدودیتهای آن را با زمینههای غالب سیاسی- اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیستمحیطی مقایسه میکند. نویسنده همچنین روشهای جایگزینی را برای توسعه گردشگری پیشنهاد میکند که با این حال، پایداری محیط زیست به عنوان پیشنیاز توسعه گردشگری حفظ میشود. این کتاب همچنین مفاهیم گردشگری، محیط زیست و توسعه را مورد بحث و بررسی قرار میدهد؛ به عنوان مثال، نقش توسعهای گردشگری را بیان میکند که به پیامدهای زیستمحیطی مرتبط است. این کتاب دیدگاههای سنتی توسعه گردشگری را نقد کرده و به چالش میکشد و رویکردهای جدیدی را کشف میکند که جنبههای اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و سیاسی عصر حاضر را منعکس میکند.
کلیدواژه: گردشگری، محیط زیست، توسعه پایدار
فهرست مطالب
عنوان........................................................................................................صفحه
پیشگفتار ............................................................................................................................................................. 13
مقدمه .................................................................................................................................................................. 15
فصل 1: گردشگری، توسعه و محیط زیست: معرفی........................................................... 25
مقدمه ............................................................................................................................................... 25
تعریف گردشگری ........................................................................................................................... 31
جابه جایی مردم ............................................................................................................................. 32
گردشگری به عنوان یک بخش اقتصادی .................................................................................. 36
گردشگری به عنوان یک سیستم ................................................................................................ 39
گردشگری به عنوان عامل توسعه ............................................................................................... 42
گردشگری یک صنعت روبه رشد ................................................................................................ 43
گردشگری راهی برای توزیع مجدد ثروت ................................................................................. 43
نبود موانع تجاری گردشگری ....................................................................................................... 45
تقاضای گردشگری ......................................................................................................................... 45
محیط زیست گردشگری .............................................................................................................. 53
خلاصه .............................................................................................................................................. 58
فصل 2: گردشگری و توسعه: از رشد اقتصادی تا پایداری................................................. 61
مقدمه ............................................................................................................................................... 61
تفکر درباره توسعه .......................................................................................................................... 62
سنجش توسعه ................................................................................................................................ 68
مدرنیزاسیون ................................................................................................................................... 76
وابستگی ........................................................................................................................................... 77
نئولیبرالیسم .................................................................................................................................... 78
توسعه جایگزین .............................................................................................................................. 79
توسعه پایدار .................................................................................................................................... 83
توسعه پایدار گردشگری ................................................................................................................ 87
مطالعه موردی: توسعه گردشگری در کوبا ................................................................................ 93
فصل 3: توسعه پایدار گردشگری: نقد .............................................................................. 99
مقدمه ............................................................................................................................................... 99
توسعه پایدار گردشگری چیست؟ ............................................................................................ 101
هماهنگی گردشگری با توسعه پایدار ...................................................................................... 107
گردشگری به عنوان توسعه پایدار ............................................................................................ 112
معیار: یک چشم انداز جامع ...................................................................................................... 117
آینده: یک سوال از بازه های زمانی ......................................................................................... 118
برابری: یک سهم عادلانه از مزایای گردشگری ..................................................................... 120
اهداف توسعه و پایداری ............................................................................................................. 122
توسعه پایدار و گردشگری معاصر ............................................................................................. 126
مطالعه موردی: ایسلند- ورشکستگی ملی و گردشگری ..................................................... 129
فصل 4: گردشگری، جهانی شدن و پسا توسعه .............................................................. 137
مقدمه ............................................................................................................................................. 137
جهانی شدن: واقعیت یا افسانه؟ ............................................................................................... 140
گردشگری و جهانی شدن .......................................................................................................... 147
گردشگری و جهانی شدن سیاسی ........................................................................................... 149
گردشگری و جهانی شدن فرهنگی ......................................................................................... 152
گردشگری و جهانی شدن کسب و کار ................................................................................... 153
پساتوسعه و گردشگری .............................................................................................................. 155
کشورهای کمتر توسعه یافته و گردشگری ............................................................................ 160
درگیری های داخلی ................................................................................................................... 167
وابستگی به منابع طبیعی .......................................................................................................... 167
دورافتادگی جغرافیایی یا محصور بودن .................................................................................. 167
دولت ضعیف ................................................................................................................................. 168
مطالعه موردی: توسعه گردشگری در گامبیا ......................................................................... 170
فصل 5: محیطزیست گردشگری ..................................................................................... 183
مقدمه ............................................................................................................................................. 183
محیط زیست گردشگری: به سوی یک مدل مفهومی ......................................................... 188
محیط زیست گردشگری: عوامل مقصد .................................................................................. 194
ویژگی های مقصد ....................................................................................................................... 197
توسعه گردشگری ........................................................................................................................ 198
ذی نفعان ...................................................................................................................................... 199
اقتصاد سیاسی ............................................................................................................................. 202
محیط زیست گردشگری: عوامل برون زا ............................................................................... 204
محیط زیست گردشگری: عوامل جهانی ................................................................................. 205
محیط زیست گردشگری: خلاصه ............................................................................................ 211
مطالعه موردی: محیط زیست چندگانه لیک دیستریکت انگلستان .................................. 211
فصل 6: گردشگری به عنوان سرمایهداری ...................................................................... 217
مقدمه ............................................................................................................................................. 217
سرمایهداری چیست؟ ................................................................................................................. 220
مالکیت خصوصی اموال .............................................................................................................. 222
پیگیری سود ................................................................................................................................. 224
بازارها و قیمتهای بازار ............................................................................................................. 226
سرمایه های مقصد گردشگری ................................................................................................. 230
سرمایه اجتماعی- فرهنگی ....................................................................................................... 234
سرمایه انسانی .............................................................................................................................. 236
سرمایه زیست محیطی ............................................................................................................... 237
سرمایه مالی .................................................................................................................................. 239
سرمایه سیاسی ............................................................................................................................ 240
سرمایه تکنولوژیکی ..................................................................................................................... 242
مطالعه موردی: گردشگری و سرمایههای مقصد در قبرس ................................................ 244
فصل 7: سرمایههای مقصد: یک چارچوب جایگزین برای گردشگری............................ 253
مقدمه ............................................................................................................................................. 253
گردشگری چیست؟ .................................................................................................................... 255
منافع حاصل از توسعه گردشگری چیست؟ ........................................................................... 256
محیط زیست گردشگری چیست؟ ........................................................................................... 257
توسعه گردشگری: مدل سرمایه های مقصد .......................................................................... 259
مطالعه موردی الف: گردشگری و تنوع اقتصادی در دبی .................................................... 263
مطالعه موردی ب: بازسازی تفریحگاه- بلک پول ................................................................. 269
مطالعه موردی ج: بوتان- گردشگری و خوشبختی ناخالص ملی ...................................... 275
نتیجه گیری ................................................................................................................................. 280
لیست کلمات اختصاری و مخففها ........................................................................................................... 283
منابع ................................................................................................................................. 285
لیست اشکال و جداول
اشکال ............................................................................................................................ صفحه
شکل 1-1 سیستم گردشگری .................................................................................................................. 40
شکل 2-1 تجربههای گردشگر از محیط زیست مقصد ......................................................................... 57
شکل 1-3 "پنتاگون جادویی" مولر ....................................................................................................... 103
شکل 1-4 گامبیا ....................................................................................................................................... 171
شکل 1-5 مدل مفهومی رابطه گردشگری- محیطزیست ............................................................... 192
شکل 2-5 رابطه گردشگری- محیطزیست: مقصد ............................................................................ 196
شکل 3-5 موقعیت لیک دیستریکت ................................................................................................... 212
شکل 1-7 مدل پایه مدیریت استراتژیک ........................................................................................... 259
شکل 2-7 مدل سرمایههای مقصد از توسعه گردشگری ................................................................ 260
جداول:
جدول 1-1 تعاریف فنی گردشگران ....................................................................................................... 33
جدول 2-1 نرخ رشد درآمد و تعداد گردشگران ورودی 1950-2015 ........................................... 44
جدول 3-1 تعداد گردشگران بینالمللی ورودی و درآمد از گردشگری بینالمللی 2000– 2015 ................................................................................................................................................................................47
جدول 4-1 ده مقصد برتر گردشگری بینالمللی جهان 2015 ......................................................... 49
جدول 5-1 ده کشور برتر جهان از درآمد گردشگری بینالمللی 2015 ......................................... 49
جدول 6-1 درصد سهم گردشگران بینالمللی ورودی بر اساس منطقه 2000- 2015 .............. 50
جدول 1-2 پروژه هزاره: اهداف و مقاصد ............................................................................................... 67
جدول 2-2 طبقه بندی درآمد ناخالص ملی سرانه کشورها ............................................................... 68
جدول 3-2 رابطه بین توسعه و سرمایهداری ......................................................................................... 72
جدول 4-2 تئوری توسعه از دهه 1950 ............................................................................................... 74
جدول 5-2 مشخصات قسمت عمده در برابر گردشگری جایگزین ................................................. 82
جدول 6-2 توسعه پایدار گردشگری: خلاصهای از اصول ................................................................. 90
جدول 7-2 کوبا: شاخصهای کلیدی گردشگری 2000- 2015 .................................................... 96
جدول 1-3 اصول گردشگری پایدار ................................................................................................... 106
جدول 2-3 توسعه پایدار و گردشگری: اصول و اهداف ................................................................... 115
جدول 3-3 گردشگران ورودی: ایسلند 2000- 2015 .................................................................. 132
جدول 4-3 هتلها و مهمانخانهها در ایسلند بر اساس منطقه 2014 ........................................ 134
جدول 1-4 بحث جهانی شدن و گردشگری: خلاصه ...................................................................... 157
جدول 2-4 کشورهای کمتر توسعهیافته: شاخصهای منتخب توسعه و گردشگری ................ 163
جدول 3-4 گامبیا: شاخصهای منتخب توسعه 2014 .................................................................. 173
جدول 4-4 گردشگران ورودی (چارتر هوایی) در گامبیا: 3/1972- 5/1994 .......................... 174
جدول 5-4 گردشگران ورودی در گامبیا: 1995 – 2014 ........................................................... 176
جدول 1-5 اثرات تغییرات آب و هوا، مفاهیم و پیامدهای گردشگری ........................................ 209
جدول 1-6 تأثیرات اقتصادی بر تقاضای گردشگری ....................................................................... 229
جدول 2-6 پنج سرمایه ......................................................................................................................... 232
جدول 3-6 نرخ رشد اقتصادی در قبرس 1960 – 1973 ............................................................ 245
جدول 4-6 گردشگری در قبرس 1970 – 2007 : شاخصهای کلیدی ................................... 247
جدول 5-6 گردشگران ورودی از بازارهای عمده 1990 – 2007 (% از کل) ........................... 249
جدول 1-7 گردشگران بینالمللی ورودی دبی 1995 – 2015 ...................................................... 264
جدول 2-7 اطلاعات هتلهای دبی 1998- 2015 .......................................................................... 270
جدول 3-7 سهم بازار تفریحگاههای ساحلی در گردشگری انگلیس 1973 – 1988 (%) ....... 272
جدول 4-7 برآورد بازدیدها از بلکپول 1989 – 2007 (میلیون) ............................................... 274
جدول 5-7 تعداد گردشگران ورودی و درآمد گردشگری بوتان 1990 – 2015 ...................... 278
جدول 6-7 گردشگری: هدف از بازدید 1996 – 2006 .................................................................. 280
دسته بندی موضوعی | موضوع فرعی |
علوم انسانی |
گردشگری
|