با توجه به این كه رشته مددكاری اجتماعی یک حرفه ی بین رشته ای است،مددكاران در ایران در طی سال های گذشته بیشتر از منابع روانشناختی وجامعه شناختی به عنوان متون درسی برای آموزش دانشجویان مددكاری اجتماعیاستفاده كرده اند. اما عدم اشاره به چگونگی استفاده این متون برای مددكاراناجتماعی در فعالیت های حرفه ای یكی از مشكلات موجود در این كتاب ها بودهاست. علاوه بر آن یک سری تكنیک ها، راهبردها و مداخلاتی تحول یافته اند كهبیشتر توسط مددكاران اجتماعی مورد استفاده قرار می گیرند، لیكن به دلیل فقرموجود در زمینه كتاب های دانشگاهی در رشته مددكاری اجتماعی، جامعهمددكاری ایران از این كمبود به شدت دچار نقصان گردیده است. از این رونگارنده با توجه به كمبودها و ضرورت های موجود در فعالیت های دانشگاهیمربوط به رشته های مددكاری اجتماعی و خدمات اجتماعی این كتاب را بهرشته تحریر درآورده تا باشد كه دانش آموختگان ما در حوزه رشته هایمددكاری و خدمات اجتماعی با بخشی از آخرین راهبردها، تكنیک ها ومداخلات حرفه ای كه در رشته مددكاری در بسیاری كشورها از آن ها بهره بردهاست، آشنا گردیده و در فعالیت های حرفه ای خود آن ها را به شكل علمی و صحیح به كار گیرند.

فصل اول

مهارت های ارتباطی در مددکاری اجتماعی

چگونگی برقراری و پایداری روابط با مددجویان و مراقبین، متخصصان و دیگران

موانع در برقراری ارتباط

برقراری ارتباط در موقعیت های چالشی

برخورد با پیش‌آمدهای مشکل‌زا

 برخورد با رفتارهای توهین‌آمیز

برخورد با رفتارهای خشونت‌آمیز و تهدیدکننده

برقراری ارتباط از طریق اقدامات خاص و روش ها دیگر

 فصل دوم

راهبردهای شناختی–رفتاری

.زیر بنای مداخلات شناختی–رفتاری

مددکاری اجتماعی و راهبرد شناختی–رفتاری

 درمان شناختی–رفتاری

چگونگی فرآیند درمان شناختی–رفتاری

تکنیک های مورد استفاده در درمان شناختی–رفتاری

 فصل سوم

درمان کوتاه‌مدت متمرکز بر راه‌حل

اصول کلی در درمان راه حل گرا

مداخلات کلیدی درمان راه حل گرا

فصل چهارم

مصاحبه انگیزشی

اصول و استراتژی های مصاحبه انگیزشی

مهارت های اساسی در مصاحبه انگیزشی

محتوی و فرآیند آموزش و یادگیری

الف – آموزش روح و ذات مصاحبه انگیزشی

الف-1 تمرین منفی

الف-1 -1تمرین منفی جاده بسته

الف-2 به کارگیری مقدماتی مصاحبه انگیزشی

الف-3 نمایش اصول چهارگانه در مصاحبه انگیزشی

ب- آموزش مهارت های مشاوره ای مراجع-محور

ب-1 تمرین دارای ساختار

ب-1-1 گوش فرا دادن غیر کلامی

ب-1-2 تفکر کردن به شکل انعکاسی

ب-1-3 شکل دهی انعکاس ها

ب-1-4 پایداری در شنیدن انعکاسی

ب-2- مهارت تلخیص کردن

ب-3- تشخیص صحبت از تغییر و صحبت از عدم تغییر

ب-4- استخراج صحبت از تغییر و پاسخ به آن در مصاحبه انگیزشی

ب-5- پاسخ به صحبت های غیر تغییری و مقاومت

 فصل پنجم

مداخلات حرفه ای مددکاری اجتماعی در وقایع و حوادث ناگوار

 گزارش گیری روانشناختی به عنوان یک مداخله درمانی

 مشاوره حزن و اندوه

 تشکیل گروه های حمایتی به عنوان مداخله مددکاری

درمان های خلاقانه

اشکال و جداول

شكل1. 1 ـ مراحل كار با مددجو از ابتدا تا انتها

شکل 1. 2 ـ انواع كیفیت های شخصی و ویژگی های حرفه ای مورد نیاز در برقراری روابط

شکل 2. 1 - مدل مشکلات مددجو(پرسون 1989)

شکل 2 .2 چگونگی فرآیند به وجود آمدن یک رفتار از دیدگاه شناختی–رفتاری

شکل 3. 1 – مقایسه بین تمرکز بر روی مشکل و تمرکز بر روی راه‌حل. به نقل از اوکنل (2005)

شکل 3 .2 سؤالات هدف‌ مدار – به نقل از اوکنل (2005)

جدول 4. 1 سطح انعکاسی در مصاحبه انگیزشی

شکل 4. 2 مدل گوش فرادادن توماس گوردن

جدول 4. 2 سطوح انعکاسی در مصاحبه انگیزشی