حبوبات
نویسنده:
دكتر مهدي پارسا - دكتر عبدالرضا باقري
مترجم:
سال نشر:
1387
صفحه:
496
نوبت چاپ:
1

حبوبات جزء اصلي رژيم غذايي بسياري از مردم فقير جهان را تشكيل مي دهد چرا كه مقادير قابل توجه به پروتئين مرغوب موجود در دانه اين محصولات در تركيب با غلات مي تواند يك تركيب زيستي ارزشمند غذايي را فراهم كند.

رشد جمعيت و توسعه اقتصادي و اجتماعي كشور در دو دهه اخير باعث شده است تا مصرف مواد پروتئيني به ويژه گوشت قرمز افزايش چشمگيري يابد. بر اين اساس افزايش توليد مواد پروتئيني به ويژه پروتئين هاي گياهي كه منابع ارزشمندتري در تغذيه هستند، اجتناب ناپذير است و لذا افزايش توليد حبوبات به عنوان مكمل منابع پروتئيني در برنامه هاي توسعه اقتصادي كشور نيز مورد توجه قرار گرفته است.

اين كتاب در دوازده فصل تنظيم شده است. در فصل اول وضعيت توليد حبوبات در دنيا و كشور و همچنين نقش حبوبات در نظام هاي زراعي مورد بررسي قرار گرفته است.

در فصل دوم علاوه بر تاريخچه اجمالي حبوبات، منشاء و گياهشناسي هر كدام از حبوبات مهم در كشور شرح داده شده و در فصل سوم به ژنتيك و اقدامات اصلاحي آن پرداخته شده است. با توجه به اهميت تنش هاي محيطي، فصل چهارم به اين موضوع اختصاص يافته و در اين فصل اكوفيزيولوژي حبوبات همراه با ساير محدود كننده هاي عملكرد، بررسي شده است. زراعت و نظام هاي زراعي، نيازهاي غذايي و تثبيت زيستي نيتروژن، موضوع فصل هاي بعدي كتاب است. عوامل خسارت را به محصولات حبوبات، شامل علف هاي هرز، آفات و بيماريها با توجه به اهميت آنها هر كدام در فصل جداگانه اي مورد بحث قرار گرفته اند. مبحث توليد؛ اقتصاد وبازاريابي، فصل يازده را به خود اختصاص داده است. با توجه به اهميت مصرف بيشتر حبوبات در سبد غذايي مردم به منظور رسيدن به سبد مطلوب تغذيه اي، امنيت غذايي و تأمين سلامتي جامعه، آخرين فصل كتاب به جنبه هاي تغذيه و فرآوري اين محصولات اختصاص يافته است.

در تدوين مطالب اين كتاب سعي شده است تا علاوه بر استفاده از يافته هاي محققان در ساير كشورها، از نتايج حاصل از تحقيقات پژوهشگران كشور نيز استفاده شود.

كتاب حاضر جهت استفاده دانشجويان رشته زراعت و اصلاح نباتات و ساير رشته هاي كشاورزي و همچنين محققان و كارشناسان فعال در زمينه حبوبات مفيد مي باشد.

كتاب «حبوبات» در 524 صفحه و به قيمت 52 هزار ريال به چاپ رسيده است.

 

عنوان                                                                                                               صفحه

 

پيشگفتار............................................................................................................ 21

 

1- وضعيت و نقش حبوبات در كشاورزي................................................................ 23

مقدمه................................................................................................................. 23

روند فعلي سطح زير كشت، توليد و عملكرد حبوبات...................................................... 24

تجارت حبوبات....................................................................................................... 29

برخي از عوامل مربوط به پايين بودن عملكرد حبوبات در كشور........................................ 30

اهميت حبوبات...................................................................................................... 31

نظام هاي زراعي مبتني بر حبوبات........................................................................... 33

اثرات حبوبات بر خصوصيات خاك................................................................................ 36

تأثير حبوبات بر چرخه بيماري ها و آفات...................................................................... 40

تأثير بقاياي حبوبات بر محصولات بعدي....................................................................... 41

چگونگي بهبود نقش حبوبات در كشاورزي.................................................................. 44

راهبردهاي آتي كشت حبوبات.................................................................................. 46

حوزه هاي در خور توجه در حبوبات............................................................................. 50

 

2- تاريخچه منشأ و گياه شناسي......................................................................... 57

مقدمه................................................................................................................. 57

تاريخچه و اهلي شدن............................................................................................ 58

منشأ و پراكنش..................................................................................................... 59

گياه شناسي........................................................................................................ 60

نخود(Cicer arietinuml.) و....................................................................................... 64

عدس (Lens culinaris) و......................................................................................... 68

لوبيا (Phaseolus vulgaris) و.................................................................................... 71

لوبيا چشم بلبلي (Vigna unguiculata) و................................................................... 73

باقلا (Vicia fabal.) و............................................................................................... 76

ماش (WILEZEK) (Vigna radiata) و.......................................................................... 78

نخود فرنگي (PisumsativumL) و............................................................................... 79

خلر (Lathyrus sativus L.) و..................................................................................... 83

دال عدس (Cjamus cajan (L) Millsp) و...................................................................... 84

 

ژنتيك و اصلاح حبوبات.......................................................................................... 87

اهداف اصلاحي حبوبات........................................................................................... 87

برنامه هاي اصلاحي حبوبات.................................................................................... 88

پيشرفت هاي اصلاحي حبوبات................................................................................. 94

جمع آوري ژرم پلاسم حبوبات، ارزيابي تنوع و حفاظت از آن ........................................... 96

زمينه هاي اصلاحي قابل توجه در حبوبات................................................................... 100

نخود (Cicer arietimum L.) و.................................................................................... 101

عدس ( Medik Lens culinaris) و............................................................................... 116

لوبيا (Phaseolus vulgaris) و.................................................................................... 121

لوبيا چشم بلبلي (Vigna unguiculata) و................................................................... 128

باقلا (Vicia fabal.) و............................................................................................... 130

نخود فرنگي (Pisumsativum) و................................................................................. 134

ماش (WILEZEK) (L  Vigna radiata) و....................................................................... 137

خلر (Lathyrus sativus L.) و..................................................................................... 140

دال عدس (Cjamus cajan (L) Millsp) و...................................................................... 142

 

4- اكوفيزيولوژي و محدود كننده هاي عملكرد حبوبات............................................ 149

مقدمه................................................................................................................. 149

فيزيولوژي رشد و نمو.............................................................................................. 150

سازگاري هاي اكولوژيك و توليد حبوبات...................................................................... 155

فنولوژي و مراحل بحراني رشد ونمو حبوبات................................................................. 156

كاشت پاييزه – زمستانه حبوبات و محدوديت هاي آن.................................................... 188

محدوديت هاي فيزيولوژيكي..................................................................................... 194

 

5- زراعت و نظام هاي زراعي حبوبات................................................................... 201

مقدمه................................................................................................................. 201

آماده سازي بستر بذر............................................................................................. 202

تاريخ كاشت.......................................................................................................... 204

روش كاشت.......................................................................................................... 208

عمق كاشت......................................................................................................... 209

جمعيت گياهي و الگوي كاشت................................................................................. 210

تيماردادن بذر........................................................................................................ 211

نظام هاي زراعي................................................................................................... 212

تناوب................................................................................................................... 219

زراعت و توليد حبوبات مهم...................................................................................... 225

نخود (Cicer arietimum L.) و.................................................................................... 225

عدس ( L Lens culinaris) و...................................................................................... 232

لوبيا (L Phaseolus vulgaris) و.................................................................................. 238

ماش سبز (L  Vigna radiata) و................................................................................ 243

باقلا (Vicia fabal.) و............................................................................................... 245

نخود فرنگي (Pisum sativum) و................................................................................ 246

 

6- نيازهاي غذايي و مصرف كود در حبوبات........................................................... 249

مقدمه................................................................................................................. 249

عناصر پر مصرف..................................................................................................... 250

عناصر ريز مغذي..................................................................................................... 258

راهبردهايي براي استفاده مطلوب از عناصر غذايي....................................................... 262

 

7- تثبيت زيستي نيتروژن..................................................................................... 267

مقدمه................................................................................................................. 267

سير تحولات در طبقه بندي ريزوبيوم........................................................................... 269

ميزان تثبيت زيستي نيتروژن.................................................................................... 274

عناصر غذايي........................................................................................................ 277

تلقيح ريزوبيوم....................................................................................................... 281

راههاي افزايش تثبيت زيستي نيتروژن در حبوبات......................................................... 287

 

8- علف هاي هرز و روش هاي كنترل آنها............................................................. 291

مقدمه ................................................................................................................ 291

علف هاي هرز عمده حبوبات.................................................................................... 292

روش هاي كنترل علف هاي هرز در حبوبات.................................................................. 296

علفكش هاي ثبت شده براي حبوبات در ايران.............................................................. 316

 

9- آفات حبوبات................................................................................................... 322

مقدمه................................................................................................................. 322

حشرات زيان آور اندام هاي زايشي............................................................................ 323

آفات برگ، ساقه و ريشه.......................................................................................... 341

آفات مكنده........................................................................................................... 363

آفات انباري........................................................................................................... 375

ساير آفات............................................................................................................. 380

چشم اندازهاي پژوهشي مديريت آفات در حبوبات........................................................ 385

 

10- بيماريهاي حبوبات.......................................................................................... 387

مقدمه................................................................................................................. 387

بيماري هاي نخود.................................................................................................. 388

بيماري هاي عدس................................................................................................. 404

بيماريهاي لوبيا...................................................................................................... 407

بيماريهاي ماش..................................................................................................... 422

بيماريهاي باقلا...................................................................................................... 430

 

11- توليد، اقتصاد و بازاريابي................................................................................ 433

مقدمه................................................................................................................. 433

جايگاه حبوبات در برنامه چهارم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشور..................... 434

سطح زير كشت و توليد حبوبات در ايران..................................................................... 435

توليد جهاني حبوبات.............................................................................................. 438

حبوبات زيستي در ايران.......................................................................................... 442

بورس كالاهاي كشاورزي......................................................................................... 443

استاندارد حبوبات و استاندارد در بورس...................................................................... 445

تجارت حبوبات....................................................................................................... 446

 

12- تغذيه و فرآوري حبوبات................................................................................. 478

مقدمه................................................................................................................. 478

ارزش تغذيه اي...................................................................................................... 479

انواع تركيبات ضد تغذيه اي حبوبات و سازگار اثر آنها بر بدن............................................. 481

تأثير فرايندهاي غذايي بر حذف عوامل ضد تغذيه اي...................................................... 489

كاربرد دانه هاي حبوبات........................................................................................... 492

منابع................................................................................................................... 497

 

 

 

 

 

 

دسته بندی موضوعی موضوع فرعی
كشاورزي و منابع طبیعی کشاورزی

تمامی حقوق این سایت برای سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی محفوظ است. نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
Copyright ©2025 Iranian Students Booking Agency. All rights reserved