در تعامل بین انسان و محیطزیست، منابع محیطزیست در قالب اکوسیستمهای مختلف، خدمات متنوعی را برای انسانها فراهم مینماید.
در یک تقسیمبندی کلی، تواناییهای محیطزیست در زمینه ارائه کالاها و خدمات در دو گروه عمده قرار میگیرند: توانایی عرضه انواع خدمات اکوسیستمی مانند آب، هوا، خاک، غذا و ... و دیگری توانایی جذب انواع ضایعات و آلودگیهای ناشی از انواع فعالیتها و بهرهبرداریها.
به علت گستره، عمق و شدت فعالیتهای انسانی، هر دو دسته تواناییهای محیطزیست به شدت به مخاطره افتاده است. از طرفی به علت بهرهبرداری بیش از حد و فراتر از ظرفیت بازسازی محیطزیست، منابع متنوع محیطزیستی به شدت تخلیه شده و توانایی عرضه مستمر کالاها و خدمات محیطزیستی زایل شده است. از طرف دیگر بارگذاری بیش از حد آلایندهها و پسماندها، توان خودترمیمی منابع محیطزیستی پاسخگو نبوده و از این طریق منابع محیطزیست به شدت کاهش پیدا کرده است.
مهمترین نیروی محرکه مربوط به جوامع انسانی، رشد فزاینده جمعیت و افزایش تقاضاهای متنوع میباشد. افزایش کمیت و شدت مصرف انواع فراوردهها توسط جوامع انسانی، موجب تولید انواع پسماندهای شهری، صنعتی، شیمیایی، عفونی و خطرناک شده است که مدیریت اصولی آنها تبدیل به یکی از بزرگترین چالش محیطزیستی جوامع انسانی مدرن و درحالتوسعه شده است. برای پاسخگویی به این چالش فراگیر، هر یک از جوامع انسانی بر اساس نظام ارزشی، سیاسی، تواناییهای اقتصادی، تکنیکی و سرمایه اجتماعی بود، اقداماتی را انجام میدهند و پیشرفتهای قابلتوجهی نیز در سطوح مختلف تکنیکی و مدیریتی انجام شده است که مهمترین آنها گسترش روشهای کاهش تولید پسماند، بازیافت مواد و انرژی و توسعه مشارکت اجتماعی در کل فرایند مدیریت پسماند میباشد. در پیوست، مدیریت پسماند، تجزیهوتحلیل کمیت و کیفیت پسماند به لحاظ فیزیکی و شیمیایی و تعیین ضوابط و استاندارهای مرتبط با آن دارای نوافص کلیدی و برجسته بوده که تمام گامهای مهم مدیریت پسماند مانند بازیافت و دفع وابسته به آن میباشد.
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات مدیریت پسماند ۱
۱-۲- طبقهبندی انواع پسماندها ۲
۱-۳- ویژگیها و طبقهبندیهای پسماندهای خطرناک--- ۵
۱-۳-۱- مشخصههای مرتبط با ایمنی-- ۵
۱-۳-۲- مشخصههای مرتبط با سلامتی-- ۵
۱-۳-۳- تعاریف داده شده توسط سازمان حفاظت محیطزیست آمریکا ۶
۱-۳-۴- سایر طبقهبندیهای پسماندهای خطرناک--- A۷
۱-۴- منابع، انواع و کمیت پسماندهای خطرناک موجود در پسماند شهری-- ۷
۱-۴-۱- پسماندهای خطرناک متداول از منابع خانگی-- ۷
۱-۴-۲- پسماندهای خطرناک متداول از منابع تجاری-- ۱۱
فصل دوم: حفاظت و ایمنی در آزمایشگاه- ۱۷
۲-۲- تعاریف و اهداف بهداشت حرفهای-- ۱۸
۲-۳- ایمنی و حفاظت در آزمایشگاه- ۱۸
۲-۵- آمادگی و پاسخ در شرایط اضطراری-- ۲۰
۲-۶- قواعد کلی ایمنی در آزمایشگاه- ۲۱
۲-۹- نگهداری و انبار مواد و تجهیزات-- ۲۸
۲-۱۱- برگه اطلاعات ایمنی مواد (SDS)- ۳۲
۲-۱۲-۱- مشخصات کلی ماده و شرکت سازنده- ۳۳
۲-۱۲-۲- ترکیب ماده و برچسبگذاری-- ۳۳
۲-۱۲-۳- خطرات و اثرات مربوطه- ۳۳
۲-۱۲-۴- اقدامات لازم جهت کمکهای اولیه به هنگام ضرورت-- ۳۳
۲-۱۲-۵- اقدامات لازم در مواقع آتش گیری ماده و اطفای حریق-- ۳۴
۲-۱۲-۶- اقدام لازم به هنگام نشر و یا نشتی ماده و اقدامات زیستمحیطی-- ۳۴
۲-۱۲-۷- نحوه نگهداری و انبارش و حمل و انتقال-- ۳۴
۲-۱۲-۸- راههای کنترلی و حفاظتی هنگام مواجهه با ماده- ۳۴
۲-۱۲-۹- خواص فیزیکی و شیمیایی ماده- ۳۴
۲-۱۲-۱۰- اطلاعات سمشناسی-- ۳۵
۲-۱۲-۱۱- اطلاعات اکولوژیکی و زیستمحیطی و پایداری و برهمکنش--- ۳۵
۲-۱۲-۱۲- نکات مهم جهت دفع ضایعات-- ۳۵
۲-۱۲-۱۳- اطلاعات لازم جهت انتقال در مسیرهای طولانی-- ۳۵
۲-۱۲-۱۴- حدود تماس شغلی و زیستمحیطی-- ۳۵
۲-۱۲-۱۵- نمادها و نشانهها ۳۵
۲-۱۳-۱- قابلیت اشتعال مواد شیمیایی-- ۳۷
۲-۱۳-۳- قابلیت فعلوانفعال شیمیایی-- ۳۹
فصل سوم: انواع و مدیریت پسماندهای آزمایشگاهی-- ۴۷
۳-۱-پسماندهای شیمیایی آزمایشگاهی-- ۴۷
۳-۱-۱- انواع پسماندهای شیمیایی آزمایشگاهی-- ۴۷
۳-۱-۱-۱- پسماندهای شیمیایی خطرناک--- ۴۷
۳-۱-۱-۲- مواد کنترل شده و سایر داروها و مواد تخدیر کننده- ۴۸
۳-۱-۱-۳- سایر پسماندهای شیمیایی آزمایشگاهی-- ۴۸
۳-۱-۲- طبقهبندی ایجادکنندگان پسماند- ۴۹
۳-۱-۳- الزامات جمعآوری و ذخیرهسازی-- ۴۹
۳-۱-۳-۱- جمعآوری اقماری برای ایجادکنندگان مقادیر کم و زیاد- ۵۰
۳-۱-۴- الزامات خاص حملونقل پسماند شیمیایی خطرناک--- ۵۱
۳-۱-۵- روشهای عملآوری و دفع پسماندها ۵۲
۳-۱-۵-۱- توزیع مجدد مواد شیمیایی مازاد بر مصرف-- ۵۲
۳-۱-۵-۲- پسماندهای ناشناخته- ۵۳
۳-۱-۵-۳- خنثیسازی در داخل آزمایشگاه- ۵۳
۳-۱-۵-۴- بازیافت در سایت ایجادی-- ۵۳
۳-۱-۵-۶- دفع از طریق سیستم فاضلاب بهداشتی-- ۵۴
۳-۱-۷- برنامهریزی برای حوادث و اتفاقات مضر و آموزش کارکنان-- ۵۶
۳-۲- پسماندهای عفونی آزمایشگاه- ۵۶
۳-۲-۱- طبقهبندی پسماندهای عفونی آزمایشگاه- ۵۶
۳-۲-۱-۱- کشتها، کشتهای ذخیره عوامل بیماریزا و مواد بیولوژیکی-- ۵۶
۳-۲-۱-۲- پسماندهای پاتولوژی-- ۵۶
۳-۲-۱-۳- خون انسان و محصولات حاصل از آن-- ۵۶
۳-۲-۱-۴- وسایل تیز و برنده آلوده- ۵۷
۳-۲-۱-۵- پسماندهای حیوانی آلوده- ۵۷
۳-۲-۱-۶- پسماندهای حاصل از بیماران ایزوله شده- ۵۷
۳-۲-۲- برنامه مدیریت پسماندهای عفونی-- ۵۷
۳-۲-۳- روشهای اجرایی مدیریت پسماندهای عفونی-- ۵۷
۳-۲-۳-۱- جابهجا نمودن پسماندهای عفونی-- ۵۷
۳-۲-۳-۲- تفکیک منابع و جداسازی پسماندهای عفونی-- ۵۸
۳-۲-۳-۳- بستهبندی و نشانهگذاری-- ۵۹
۳-۲-۳-۵- حملونقل پسماندهای عفونی-- ۶۱
۳-۲-۴- تصفیه پسماندهای عفونی-- ۶۱
۳-۲-۴-۱- روشهای تصفیه در محل تولید و خارج آن-- ۶۱
۳-۲-۴-۳- راستیآزمایی فرایند تصفیه- ۶۶
۳-۲-۵-۲- فاضلاب با سیستم بهداشتی-- ۶۸
۳-۲-۶- مدیریت لوازم تیز و برنده آلوده عفونی-- ۶۹
۳-۲-۷- تدابیر لازم در وضعیت و شرایط اضطرار- ۷۰
۳-۲-۹- اختلال در فرایند تصفیه و دفع پسماند عفونی-- ۷۱
فصل چهارم: آزمونهای آنالیز پسماند-- ۷۳
۴-۱- آزمون آنالیز غربالگری توصیف فیزیکی در پسماند- ۷۳
۴-۲- آزمون آنالیز غربالگری وزن مخصوص ظاهری و چگالی توده پسماند- ۷۶
۴-۳- آزمون تعیین ترکیب پسماند جامد شهری پردازش نشده- ۸۱
۴-۳-۶-۱- تعداد نمونههای kg ۹۱ تا kg ۱۳۶- ۸۷
۴-۳-۶-۳- میانگین ترکیب جزء- ۹۲
۴-۳-۸- مثالی از روش آزمون-- ۹۳
۴-۴- آزمون تعیین چگالی ظاهری اجزای پسماند جامد- ۹۴
۴-۵- آزمون تر و خشک کردن پسماندهای جامد- ۹۸
۴-۶- آزمون آنالیز غربالگری پتانسیل اشتعالپذیری پسماند- ۱۰۵
۴-۶-۱- هدف و دامنه کاربرد- ۱۰۵
۴-۶-۲- اصطلاحات و تعاریف-- ۱۰۶
۴-۶-۴- روش آزمون الف (قراردادن در معرض حرارت و شعله)- ۱۰۶
۴-۶-۴-۴- روش انجام آزمون-- ۱۰۸
۴-۶-۵- روش آزمون ب (قراردادن در معرض منبع جرقه)- ۱۰۹
۴-۶-۵-۳- روش انجام آزمون-- ۱۱۰
۴-۶-۶- کنترل کیفیت برای روشهای الف و ب-- ۱۱۰
۴-۷- آزمون اندازهگیری مقدار هیدروکربن در پسماند به روش وزنسنجی-- ۱۱۱
۴-۷-۱- هدف و دامنه کاربرد- ۱۱۱
۴-۷-۲- اصطلاحات و تعاریف-- ۱۱۲
۴-۷-۶- مواد و / یا واکنشگرها ۱۱۳
۴-۷-۸- نگهداری و آمادهسازی مقدماتی نمونه- ۱۱۴
۴-۷-۹-۵- اندازهگیری وزنسنجی مقدار هیدروکربن-- ۱۱۵
۴-۷-۹-۶- محاسبه و ارزیابی-- ۱۱۶
۴-۷-۱۰- مشخصههای عملکردی-- ۱۱۷
۴-۸- آزمون استخراج تک مرحلهای برای پسماندها ۱۲۲
۴-۸-۲- هدف و دامنه کاربرد- ۱۲۳
۴-۸-۵- مواد و/ یا واکنشگرها ۱۲۸
۴-۸-۷- جابهجایی و آمادهسازی نمونه- ۱۳۰
۴-۸-۸- ارزیابیهای اولیه و روشهای پیش استخراج- ۱۳۲
دسته بندی موضوعی | موضوع فرعی |
كشاورزي و منابع طبیعی |
محیط زیست
شيمي |