اسلام به هدايت، مشاوره و مشورت توجه خاصي نموده است. در اسلام هدايت تا آن اندازه اهميت دارد که قرآن كتاب هدايت معرفي گرديده است. اِنَّ هذَا الْقُرْانَ يَهْدي لِلَّتي هِي اَقْوَمُ وَيُبَشِّر الْمُؤمِنين. همانا اين قرآن به استوارترين راه هدايت و راهنمايي مي‌كند و مومنان را بشارت مي دهد در اسلام خداوند هدايت‌گر و ياري  دهنده است. در سوره فرقان آيه 31 آمده است كه كَفي بِرَبِّكَ هادِياً وَ نَصيراً. براي پروردگار تو اين بس كه هدايت‌گر و ياور است. در سوره انعام به پيامبراسلام(ص) خطاب مي‌شود قُل اِنَّني هَداني رَبّي اِلي صِراطٍ مُستَقيمٍ ديناً قِيماً مِلَّةَ اِبراهيمَ حَنيفاً. بگو كه پروردگار من مرا به دين استوار از تبار ابراهيم پاك هدايت كرده است. بر اين اساس، پيامبر(ص) اسلام هدايت شده از جانب خداوند است. حضرت موسي(ع) مأمور  مي‌شود تا مردم را به راه حق و كمال هدايت كند و قالَ الّذي امَنَ يا قومِ  اتَّبِعُونِ اَهدِكم سبيلَ الرَشاد و گفت موسي(ص) که ايمان آورده بود، اي  قوم من از من پيروي كنيد تا شما را به راه درست و كمال هدايت كنم.

 مشاوره به معناي همفكري و تبادل نظر با ديگران است. در قرآن به پيامبر اسلام(ص) خطاب شده  است، شاوِرْ هُمْ في الْاَمْر فَاِذا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلي اللهِ انَّ اللهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكّلين در كار مهم با مسلمانان تبادل نظر و همفكري نما و وقتي تصميم گرفتي به خداوند توكل و تكيه كن. مردي از پيامبر اسلام (ص) سؤال كرد كه محكم كاري چيست؟ حضرت فرمودند مشاورةُ ذوي الراي و اتباعّهم. محكم كاري عبارت از آن است كه با افراد با تجربه همفکري و تبادل نظر نمايي و از آنان پيروي کني. پيامبر اسلام(ص) همچنين فرمودند. المشاورةُ حصِنٌ من النَدامةِ و اَمنٌ من الملامةِ تبادل نظر با ديگران جلو پشيماني بعدي را مي‌گيرد و فرد را از ملامت و سرزنش خويش ايمن مي‌گرداند.

مشورت به معناي  نظر خواهي واستفاده از تجربيات ديگران است. امام  صادق(ع) فرمودند. في المشورةِ اکتسابُ العلمِ والعاقلُ يستفيدُ مِنها علماً جديداً و يستدلَّ به علي المحصول من المُراد. مشورت به کسب  دانش مي‌انجامد و انسان خردمند با مشورت به دانش جديد دست مي‌يابد و از آن دانش  به  هدف خود مي‌رسد وبه مقصد خودپي مي‌برد. علي (ع) فرمودند. الاستشارةُ عينُ الهداية و قَد خاطَرَ من استغني برايهجويا شدن نظر ديگران هدايت واقعي است و آنکه خود را از مشورت با ديگران  بي‌نياز بداند خود را به خطر  افکنده است.

باعنايت به اهيمتي که اسلام  به هدايت  انسان و مشاوره وهفکري  باديگران و مشورت با افراد  با تجربه داده است و با توجه به اينکه کتابي که ماهيت و ابعاد هدايت، مشاوره و مشورت در اسلام را ارائه دهد دردسترس  نيست، نياز به چنين اثري احساس مي شود. مولف بر اساس تجربه علمي خود  در حوزه و دانشگاه و در حد توان خود به اين مهم پرداخته وتلاش نموده است با مراجعه به منابع مختلف ابتدا  هدايت، سپس مشاوره و در آخر مشورت در اسلام را بيان کند و انتظار دارد که اين کتاب مورد نظر و مداقه محققين و دست اندرکاران  قرار گيرد و با ارائه  نظر اصلاحي خود به غناي آن بيفزايد.

مقدمه/1

فصل اول: هدایت و ابعاد آن در اسلام/3

فصل دوم : انسان موضوع هدايت در اسلام/13

 فصل سوم : اهداف هدايت در اسلام/23

فصل چهارم : اسوه و سرمشق هدايت در اسلام/39

  فصل پنجم : ماهيت مشاوره و ابعاد آن در اسلام/47

 فصل ششم : رابطه‌ي ياورانه و شناخت مشکلات مراجع در اسلام/53

 فصل هفتم: صلاحيت مشاور و ارزيابي رفتار مراجع در اسلام/63

  فصل هشتم : روش‌هاي مشاوره در اسلام/74

فصل نهم: مشورت در اسلام/103