طراحي پيش از آنکه به عنوان يك فرآيند يا روش مورد توجه قرار گيرد، به مراتبي از آموزه­‌ها وابسته است كه اغلب از آنها با عنوان «الگوهاي طراحي» ياد مي‌شود.

توجه به این آموزه‌­ها در نوع معمارانه تمدن ناخودآگاه بشري، در شرايطي ويژه از وضع كنوني كه نظامي خودآگاه­ از جريانات را پيش رو دارد، ما را بر آنمي‌­دارد تا با دغدغه همنشيني شايستة آثار ناشي از اين تمدن خودآگاه درجهت انطباق با آثار به جا مانده از آن تمدن ناخودآگاه، متوجه  بهره‌­گيري ازسرمشق‌­هايي در قالب «الگو» باشیم تا ما را از سردرگمي در مواجهه شدن با مسائل طراحي برهاند.

الگوها، حاوي قابلیت‌های لازم جهت شکل‌­دهی به محيط هستند. از طریق بازشناسي آنها مي­‌توانيم دنياي اطراف خويش را درك نموده و نوعي زبان توصيف و تحليل را شکل دهيم كه بر اساس آن ميزان تأثير هر مؤلفه‌اي را برزندگي خويش دريابيم.

این کتاب با پیماش الگوهای بومی محیط )روستاي ناي‌بند) بر آن است تا در قالب مفروضاتی چند ناشی ازنگرش­‌های موجود پیرامون موضوع و با محوریت نظریه «زبان الگو» ضمن نقد جامعیت هر یک به بازشناسی و بررسی تأثیر الگوها در شکل­‌گیری محیط پرداخته و آن­ها را در تدوین نظامی جامع از مفروضات بگونه‌­ای بکارگیرد تا این الگوها همچون زبان طراحی در شکل‌دادن دوباره­ محیط بکار آیند.

 گفتار یکم: مقدمه (طرح موضوع)/13

گفتاردوم: پایگاه نظری (مفهوم الگو)/29

گفتارسوم: روش‌­شناسی (راهبردها و تدابیر)/45

گفتارچهارم: شرح زمینه تجربه (بستر ناخودآگاه)/83

گفتارپنجم: بازشناسی الگوها و طراحی (فعالیت خودآگاه)/105