شبیهسازی روند بارندگی – رواناب در حوضه آبریز یکی از بخشهای اصلی در مطالعات منابع آب و هیدرولوژی میباشد که عدم دقت کافی در انجام آن میتواند باعث بروز خسارتهای شدید جانی و اقتصادی گردد. جهت انجام این شبیهسازی روشهای مختلفی وجود دارد که یکی از مشهورترین آنها، روش شماره منحنی سازمان حفاظت خاک آمریکا SCS-CN میباشد. این روش بدلیل سادگی در فهم و کاربرد، پایداری و مفید بودن آن برای حوضههای فاقد آمار، مهندسان فراوانی در سراسر جهان از آن در کارهای عملی استفاده مینمایند.
روش SCS-CN یک روش تجربی است که بر اساس دادههای آزمایشگاهی محدودی بنا نهاده شده است و همچون بسیاری از روابط تجربی دیگر دارای محدودیتهایی میباشد. اگرچه این روش چندین بار در سالهای 1964، 1965، 1971، 1972، 1985 و 1993 مورد بازبینی و اصلاح قرار گرفته است، با این وجود در اغلب موارد محدودیتهای آن در سایه سادگی این روش توسط استفاده کنندگان نادیده گرفته میشود که این امر منجر به نتایج بسیار ضعیف در شبیهسازی خواهد شد.
هدف کلی از این کتاب، بررسی جامع روش SCS-CN، شناخت مزایا و معایب آن و نحوه برآورد دقیق شماره منحنی برای حوضههای آبریز میباشد که به شرح ذیل، فصلبندی شده است:
در فصل (1)، تاریخچهای مختصر از نحوه ایجاد روش SCS-CN به همراه شرح کلیه پارامترهای موثر بر آن ارائه میگردد. در فصل (2)، نحوه محاسبه تلفات حوضه آبریز و بیان روابط مختلف مورد نیاز ارائه شده است. در این فصل تلفات انتقالی که بخش مهمی از تلفات نفوذ حوضه آبریز را در برمیگیرد و اغلب نیز نادیده گرفته میشود، بطور کامل مورد بررسی قرار گرفته است. فصل (3) به بررسی عدم قطعیت و تحلیل حساسیت پارامترهای موجود در معادله SCS-CN و روابط تلفات حوضه آبریز اختصاص یافته است. این فصل از آن جهت لازم و مهم است که مشخص مینماید محاسبه دبی رواناب از این روش به کدام پارامتر حساستر است و چرا بایستی در برآورد آن بیشتر دقت نمود. در فصل (4)، نحوه شبیهسازی رواناب ناشی از ذوب برف بصورت خلاصه اما با جزییات کامل ارائه شده است. روابط ذوب برف در این فصل بصورتی جمع آوری شدهاند که مناسب شبیهسازی عددی باشند. فصل (5) که از مهمترین بخشهای این مجموعه است به بررسی کامل مزایا و معایب روش SCS-CN، بیان محدودیتها و روشهای اصلاح شده جایگزین به همراه مثالهای متنوع و مفید میپردازد. فصل (6) شامل مروری بر روشهای افزایش نفوذ در حوضه آبریز میباشد که برای مدیریت منابع آب و مناطقی مانند ایران بسیار ضروری است. در انتهای کتاب نیز بخش ضمیمه، برخی جداول و توضیحات مفید برای خوانندهگان محترم ارائه شده است.
این کتاب که به صورت جامع به ارائه نکات مربوط به روش SCS-CN میپردازد، در واقع حاصل تحقیقات، مطالعات و تجربیات چندین ساله مولفان در دانشگاهها و پروژههای عملی داخل و خارج از کشور بوده و امید است که برای خوانندگان عزیز مفید واقع گردد
فصل 1: معرفی اولیه روش شماره منحنی SCS
فصل 2: محاسبات تلفات بارندگی و زمان تمرکز حوضه آبریز
فصل 3: تحلیل حساسیت و بررسی عدم قطعیت
فصل 4: مدلسازی ذوب برف
فصل 5: بحث و بررسی دقیق روش SCS-CN
فصل 6: مدیریت نفوذ در حوضه آبریز
دسته بندی موضوعی | موضوع فرعی |
هنر و معماری |
معماري و شهرسازی
منابع طبیعی |