نفت، شهرنشینی و توسعه شهری؛ تحولات کالبدی شهرهای نفتی مناطق نفت خیز جنوب
نویسنده:
دکتر ایرج قاسمی، عباس فولاد
مترجم:
-
سال نشر:
1396
صفحه:
128
نوبت چاپ:
1

شهرهاي كهن در كنار چشمه‌اي يا رودخانه‌اي كه زمين‌هاي پيرامون را سيراب مي‌كردند به وجود آمده و سكونتگاه‌هاي اوليه شكل مي‌گرفتند. گاهي اين سكونتگاه‌ها به جاي دشت و كوهپايه براي كشت و زرع و دامپروري، در كنار درياها براي تجارت دريايي و ماهيگيري يا اهداف نظامی نشو ونما مي‌يافتند. گاهي نيز در سرحدات و مرزها براي نگهباني و نگهداري از قلمرو حكومت‌ها شكل مي‌گرفتند. توسعه علوم و فنون، اين چرخه طبيعي پيدايش شهرها و آبادي‌ها را تحت تاثیر قرار داد. شهرهاي نوظهور بيش از آن كه از فرايندهاي طبيعي تكامل و شهر شدن تدريجي تبعيت كنند، از نيازهاي برآمده از سكونت، كار و توليد مدرن متاثر مي‌شوند. شهرهاي نفتي يا شهرهايي كه بنا به ضرورت‌هاي كشف و استخراج و صدور نفت شكل گرفته و توسعه يافته‌اند شهرهاي نوظهور يا شهرهاي توسعه‌يافته در قرن اخير است. در اين كتاب تلاش شده تا فرايند رونق و تكامل و گاه زوال و افول شهرهاي نفتي بررسی شود.

فهرست

سخن پژوهشگاه........................................................................................................................ 7

سخن نخست.............................................................................................................................. 9

دیباچه. 11

فصل اول: نگاهی برمنطقه وشهرهای نفتی قبل از كشف نفت.. 13

فصل دوم : شهرنشینی درشهرهای نفت خیزجنوب از بدوكشف نفت.. 25

ساختمانهای نفتی جنوب و ورود الگوهای جدید: 36

پالایشگاه آبادان و شهرنشینی در این شهر. 39

توسعه زیرساختها و اقدامات عمرانی.. 40

گرایشات سكونت گزینی و ساختار فضایی سكونت.. 51

تأثیر جنگ جهانی اول بر شهرنشینی در مناطق نفتی جنوب.. 53

فصل سوم: عمرانی و شهرسازی جنگ اول جهانی تا لغو قرارداد دارسی.. 57

شكل‌گیری شهرهای جدید. 59

گسترش ساخت‌وساز خانه‌های سازمانی در شهرهای نفتی.. 62

فصل چهارم: اقدامات عمرانی در زمان جنگ جهانی دوم. 63

اقدامات عمرانی انجام شده در دهه 1320ه. ش توسط شركت نفت.. 66

توسعه كالبدی شهرها و نحوه سكونت.. 68

فصل پنجم: ملی شدن صنعت نفت و ساخت‌وساز و شهرنشینی پس از آن.. 79

شهر نشینی و شهر سازی در اثر توسعه برون زای نفتی.. 82

نقش شهر‌های واسط در منطقه خوزستان.. 86

فصل ششم: شهرنشینی بی‌برنامه و گسترش شهرهای نفتی در اثنای انقلاب اسلامی.. 95

اهواز و ایفای نقش مركزیت اداری.. 98

فصل هفتم: شهرهای نفتی در جنگ و پس از آن.. 103

تخریب شهر‌های مرزی و تخیله شهرها از جمعیت.. 111

شهرهای نفتی پس از جنگ تحمیلی.. 115

فصل هشتم: نكاتی از نفت و شهر و شهرسازی.. 119

تأثیر نفت بر ساختارهای سیاسی، اداری منطقه. 121

برخی نكات مهم به‌عنوان عبرت‌های تاریخی.. 123

منابع و مآخذ. 127

 

دسته بندی موضوعی موضوع فرعی
علوم انسانی جغرافیا

تمامی حقوق این سایت برای سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی محفوظ است. نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
Copyright ©2024 Iranian Students Booking Agency. All rights reserved