- روانشناسی بالینی و فلسفه علم

وارد شوید | ثبت نام کنید

روانشناسی بالینی و فلسفه علم -

ناشر:

شعبه دانشگاه شهيدبهشتی

نویسنده:

ویلیام اُداناهیو

مترجم:

محمدهادی احمدپور، آرش منعم محرر

سال نشر:

۱۴۰۴

صفحه:

۳۰۸

نوبت چاپ:

انگیزه‌ی نگارش این کتاب ساده است. روانشناسان بالینی مدت‌هاست که به‌دلایل مختلف به فلسفه‌ی علم علاقه نشان داده‌اند. هنگامی که اثبات‌گراییِ منطقی در دهه ۱۹۳۰ رواج یافت، روانشناسان از جمله مشتاق‌ترین خوانندگان مطالبِ این فلاسفه درباره‌ی علم بودند. بخشی از نقد وارده به رفتارگراییِ رادیکالِاسکینر و در نتیجه رفتاردرمانی، این بود که متّکی بر صحّت اثبات‌گراییِ منطقی بوده‌است؛ ادعایی که به‌طور تاریخی و منطقی توسط اسمیت (۱۹۸۶) در اثرِ مهم خود" رفتارگرایی و اثبات‌گراییِ منطقی: یک ارزیابی مجدد از اتّحاد" به‌طور قاطع رد شد.

با ظهور اثبات‌گراییِ منطقی در آغاز قرن بیستم، فلسفه‌ی علمِ انگلیسی-آمریکایی با فلسفه فیزیک آغاز شد. کتاب کارنَپ(۱۹۸۶) نمونه‌ای از این رویکرد است. عنوان آن "مبانی فلسفی فیزیک" است، امّا زیرعنوان "مقدمه‌ای بر فلسفه‌ی علم" قصد دارد به زیست‌شناسان یا روانشناسان اطمینان ‌دهد که بیشترِ کتاب مستقیماً به آن‌ها نیز مربوط می‌شود؛ البته اگر مایل به اتّخاذ روش‌ها و دیدگاه‌های یک فیزیکدان باشند (برخی آن را تقلید می‌نامند). بنا بر این نگاه، روانشناسی نهایتاً باید به فیزیک تقلیل یابد. می‌توان به‌طور منصفانه گفت که در طی ۵۰ سال نخستینِ آغاز فلسفه‌ی علم، هنگامی که به مواردی از علوم‌ِ اجتماعی اشاره می‌شد، فقط برای نشان دادنِ چگونگی توسعه‌نیافتگی یا غیر علمی بودنِ این رشته‌ها بود. به‌عنوان مثال، هنگامی که عالیجناب پاپر (۱۹۳۴) معیار تمایز خود را پیشنهاد کرد، دو نمونه اصلی او از نظریه‌های غیرقابلِ ابطالِ شبه‌علمی، نظریات فروید و آدلر بودند. و هنگامی که شاگردش ایمره لاکاتوش برنامه‌های پژوهشیِ پیش‌رونده را به بحث گذاشت، اظهار داشت که یکی از مزایای روش‌شناسی‌اش این است که با بسیاری از کارهای جاری در علوم اجتماعی همخوانی ندارد. بعدتر هنگامی که "ساختار انقلاب‌های علمیِ" کوون (۱۹۶۲) دیدگاه اثبات‌گراییِ منطقی درباره‌ی علم را مورد تردید قرار داد _ از جمله وابستگی شدید آن‌ها به فیزیک _ روانشناسان دوباره از اولین کسانی بودند که این دیدگاه جدید درباره‌ی علم را خوانده و درباره‌اش بحث کردند.

‫فصل ‪ :۱‬پیش درآمد‬

‫فصل ‪ :۲‬مشکلات عمده در فلسفه ی علم و روانشناسی بالینی‬

‫فصل ‪ :۳‬معرفت شناسی و اثبات گرایی منطقی‬

‫فصل ‪ :۴‬پاپر‪ :‬حدس ها و ابطال ها‬

‫فصل ‪ :۵‬طلسم کوون بر روانشناسی‬

‫فصل ‪ :۶‬چهار فیلسوف بزرگ دیگر علم‬

‫فصل ‪ :۷‬پست مدرنیسم‪ ،‬برساخت گرایی اجتماعی و جنگ های علم‬

‫فصــل ‪ :۸‬پیچیدگی مطالعات علمی‪ :‬رویکردهــای چندگانه بر یک تلاش‬ انسانی