سرآغاز زندگی اجتماعی در واحدهای شهری و روستایی در تاریخ ایران حکایت از شباهت‌ها و تفاوت‌های بسیاری بین آنها دارد. اولین مسکن و پناهگاهی که انسان برای خود انتخاب کرد غارها و شکاف کوهها و درختان بود. غارها نیازهای اولیه او را مرتفع کرده و تا حدی امنیت لازم را برای زندگی او تامین می‌نموده است. این مرحله از زندگی انسان اولیه را می‌توان "دوران استتار" نامید. به دنبال افزایش جمعیت و دانش بشری و نیاز روز افزون انسان به مواد غذایی، انسان غارنشین از کوهها فرود آمده و در دشت‌ها به کشاورزی پرداخت و بدین ترتیب زندگی یکجانشینی آغاز گردید.
ایجاد شهر همواره نقطه عطفی در فرهنگ و زندگی اجتماعی انسان بوده است. ایجاد شهرها با مهم‌ترین نیاز های انسان یعنی خورد و خواب در ارتباط بوده و باعث سکونت انسان در یک مکان و رفته رفته ایجاد شهرها شده است. سکونت در فرهنگ فارسی معین و لغت نامه دهخدا با واژگان اقامت کردن، ماندن، وقار و آرامش برابر نهاده شده است. شرایط طبیعی ـ اقلیمی مناسب و قرار گرفتن در مسیر راه‌های تردد عامل مؤثری در روند شکل‌گیری استقرار شهری بوده است. کشاورزی، سهولت دسترسی به منابع آب و امكانات آبرسانی، از اولین عوامل مؤثر در جایابی سکونتگاه در ایران بوده است. علاوه برعوامل اقلیمی و جغرافیایی عوامل دیگری همچون مناسبات اجتماعی، حکومتی، دینی و ... می‌باشد. علاوه بر آن برخی از شهرها نتیجه تکامل استقرارگاه های اولیه به مرحله روستانشینی و در مراتب بعدی از تکامل روستاها به شهر تشکیل شده‌اند. از زمانی که انسان کم‌کم به یکجانشینی روی آورد و شهرها پدید آمدند، عوامل مختلفی در مکان یابی، نظام شهری و سازمان فضایی شهرها دخیل بودند که از مهم‌ترین این عوامل می‌توان به هوای مناسب نظام حاکم، ساختار اجتماعی، نیازهای مردم و.... اشاره کرد. در زمینه‌ی شناخت معماری و شهرسازی گذشته آبادی‌های ایران منابعی چون دست نوشته‌ها، نگاره‌ها، سفرنامه‌ها، وقف نامه‌ها و ... به جای مانده است که از این بین، نگاره و دست نوشته‌های نصوح مطراقچی که در سال‌های 940 تا 942 هجری قمری از بعضی از آبادی‌های ایران بازدید و ترسیم کرده است بسیار قابل استناد هستند. زیرا اولین و معتبرترین اسناد تصویری هستند که از این مناطق ترسیم شده است.

فصل اول: نگارگری و نگاره خوانی
1-1-نگاره و مینیاتور
1-2-هنر نگارگری در ایران
1-3- هنر نگارگری عثمانی
1-4-خوانش و ترسیم نگاره‌ها
1-5- نگارگری و معماری
نتيجه گيري
فصل دوم: نگاره‌های مطراقچی
2-1- ویژگی نگاره های مطراقچی
2-2-خوانش نگاره‌های مطراقچی
2-3- تحلیل  نگاره‌های مطراقچی
نتيجه گيري