امروز، آمایش سرزمین دانشی است که می‌توان با بهره‌گیری از آن، از فضا و محیط حداکثر استفاده را کرد. آمایش سرزمین در زمینه‌هایی همچون صنعتی، فرهنگی، اقتصادی، کشاورزی، دفاعی و... کاربرد دارد و حتی می‌توان در مقوله گردشگری نیز از آن سود برد. تلفیق آمایش سرزمین با پتانسیل‌های موجود در زمینه گردشگری می‌تواند به تفکیک، هر منطقه را بررسی کند و با شناسایی ظرفیت‌ها و امکانات، نقاط مستعد را معین کرده و در اختیار ما بگذارد. در توسعه گردشگری، موارد زیادی دخیل هستند که بایستی به آنان توجه کرد. آمایش سرزمین، یک امر علمی با رویکردی فضایی و منطقه‌ای در شناخت توانمندی‌های توسعه، با توجه به قابلیت‌های مکانی است. توسعه نیز در عصر پسامدرن، مبنای چندبعدی یافته و از حالت تک‌نگری و بخشی بودن گذار کرده است. تعامل آمایش سرزمین و توسعه فضایی، هدفی چون عدالت جغرافیایی را دنبال می‌کندکه از طریق ایجاد رفاه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی فراهم می‌آید.در این میان گردشگری یکی از ابعاد چند‌توسعه فضایی یک منطقه است؛ از این رو در آمایش سرزمین، یکی از قابلیت‌های فضایی بررسی شده، قابلیت اقتصادی و گردشکری هر منطقه است تا با شناسایی آن در چهارچوب پایداری، بستری برای توسعه فضایی فراهم آید.

استان لرستان یک مجموعه غنی از پدیده‌های زمین‌شناسی و پایتخت ژئوتوریسم ایران است و این نام‌گذاری بدان جهت صورت گرفته که چین‌خوردگی‌های زاگرس و جریان‌های رودخانه‌ای، مناظری بدیع، بکر و کم نظیر رادر این خطه به‌وجود آورده‌اند. این کتاب کوششی است جهت توسعه وارزیابی ژئوتوریسم (زمین گردشکری) در استان لرستان با دیدگاه آمایش سرزمین و پرداختن به جاذبه‌های ژئوتوریستی لرستان بات رویکردی عملی.

پیشگفتار  13

فصل اول:آمایش سرزمین، گردشگری و توسعۀ پایدا/17

آمایش سرزمین/19

تاریخچۀ آمایش سرزمین در ایران و جهان/21    

اهداف آمایش سرزمین/24

اهداف محیطی/24

اهداف اجتماعی/24

اهداف اقتصادی/25

اهداف کالبدی/25

اهداف سیاسی/25

ماهیت آمایش سرزمین/26

مراحل آمایش سرزمین در ایران/27

مرحلۀ اول (تهیۀ طرح آمایش سرزمین)/            27

مرحلۀ دوم (تهیۀ طرح آمایش مناطق)   /27

مرحله سوم (تهیۀ برنامه‌های توسعه مناطق)/ 27

مقایسۀ آمایش سرزمین و کاربری اراضی/28

آمایش ژئومورفیک/ 29

گردشگری/31

نقش اقتصادی گردشگری/35

نقش اجتماعی گردشگری/35

نقش زیست‌محیطی توسعۀ گردشگری/36

توسعۀ پایدار/36

گردشگری پایدار/38

آمایش سرزمین و گردشگری/ 41

برنامه‌ریزی استراتژیک/43

فصل دوم: کلیات و مفاهیم ژئوتوریسم (زمین‌گردشگری)/ 45

ژئومورفولوژی/47

مفهوم زمین‌ریخت در ژئومورفولوژی/48

فرایندهای ژئومورفولوژی/50

طبیعت‌گردی/51

اکوتوریسم/52

ژئوتوریسم/53

دسته‌بندی ژئوتوریسم/58

ژئوتوریسم ماجراجویانه با رویکردهای ورزشی/59

ژئوتوریسم در مسیرها و جاده‌ها (ژئوتریل)/ 61

زمین‌شناسی و شکل‌شناسی زمین/62

ژئوتوریسم معادن/63

ژئوتوریسم بناهای صخره‌ای، سنگی و دست‌کند/63

ژئوتوریسم انسان‌شناختی (زیستی)/ 65

قلمرو ژئوتوریسم/67

شکل زمین/67

فرایندهای زمی/68

کارست/68

ژئومورفولوژی کارست/70

تقسیم‌بندی کارست‌ها            /71

چشمه‌های کارستی/ 72

کارن‌ها و میکروکارن‌ها/73

لاپیه/75

دره‌های یخچالی/75

ژئومورفوسایت/77

ژئوسایت/ 77

ژئودایورسیتی (ﺗﻨﻮع زﻣﯿﻦﺷﻨﺎختی)/ 80

ژئوکانزرویشن (حفاظت زمین‌شناختی)/ 80

ژئو هریتیج (میراث زمین‌شناسی)/ 82

پدیده‌های زمین‌شناسی/82

دسته‌بندی پدیده‌های زمین‌شناسی/83

ژئوپارک/ 85

اهداف ژئوپارک‌ها/ 88

نظارت بر ژئوپارک‌های بین‌المللی/88

مناطق تحت حفاظت/89

پارک ملی            89/

آثار طبیعی ملی/89

پناهگاه حیات‌وحش/ 90

منطقۀ حفاظت شده/ 90

چالش‌های ثبت آثار طبیعی ملی/91

اقتصاد و توسعۀ ژئوتوریسم/  93

مزایای اقتصادی ژئوتوریسم در ژئوپارک یون تای شان (چین)/ 95

مزایای اقتصادی ژئوتوریسم در ژئوپارک لنگکاوی (مالزی)/            97

فصل سوم: ویژگی‌های آمایشی و ژئوتوریسمی استان لرستان/           99

استان لرستان/101

آب‌ و هوا/103

اقلیم لرستان/104

سرد کوهستانی/105

معتدل مرکزی/105

گرم جنوبی/106

هیدرولوژی لرستان/            106

پوشش گیاهی لرستان/108

مورفولوژی استان/109

نواحی کوهستانی/109

نواحی کوهپایه‌ای/110

دشت‌ه/ا110

توپوگرافی لرستان/  111

واحدهای کوهساز/  112

واحدهای تپه‌ماهوری/112

واحدهای دشت‌گونه/            113

لرستان در سند آمایش سرزمین/114

سه ویژگی عمدۀ لرستان/118

سابقۀ تاریخی/118

طبیعت زیبا و متنوع/118

نقش ارتباطی/118

ظرفیت اسکان و میهمان‌پذیری لرستان/ 119

فصل چهارم: ارزیابی ژئوتوریسم استان لرستان/   123

شناسایی پدیده‌های زمین‌شناسی            125/

ارزیابی پدیده‌های زمین‌شناسی لرستان/  127

روش تعیین راهبردهای توسعۀ ژئوتوریسم در لرستان/148

تشکیل جدول ارزیابی عوامل داخلی و خارجی/153

بررسی نقاط قوت و ضعف (عوامل داخلی) در ژئوتوریسم لرستان/153

بررسی فرصت‌ها و تهدیدها (عوامل خارجی) در ژئوتوریسم لرستان/  155

تعیین راهبرد ژئوتوریسم در استان لرستان/157

استراتژی تهاجمی SO (استراتژی اصلی)/ 159

استراتژی‌ تنوع ST (استراتژی دوم)/ 159

استراتژی بازنگری WO/160

استراتژی تدافعی WT/161

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری           /163

پیوست 1: جاذبه‌های ژئوتوریستی برتر استان لرستان/175

پیوست 2: نمودارهای رنگی/ 197

منابع/207

نمایه/219