یکی از ارزشمندترین ویژگی‌های علم روان‌شناسی و فعالیت روان‌درمانی، این است که تلاش می‌کند در حیطه عاطفی و هدف‌های تربیتی به مراجعان کمک کند تا چگونگی زندگی بهتر را بیاموزند و بتوانند با تمام ظرفیت خویش با محیط تعامل کنند و از استعدادهای بالقوه خود بهره‌مند شده و بتوانند به تمام شخصیت خود تحقق بخشند که درنتیجه به سلامت روان دست پیدا کنند.

برآوردهای اخیر حاکی از آن است که در سال‌های اخیر بیش از 400 درمان برای مشکلات روانی به وجود آمده است. این تعداد رویکرد و روش برای شناخت و درمان نابسامانی‌های روانی به صورت صعودی هر روز بیشتر و بیشتر می شود و در این آشفته‌بازار روان‌درمانی به تعبیری هر کس ساز خودش را می‌زند و راه خود را می‌پوید. اما آنچه در این فضا کار را برای مبتدیان و دانشجویان حرفه‌های یاورانه بسیار سخت کرده، تشخیص سره از ناسره و دانش ناب است که آنها را در کمک به مراجعینشان یاری دهد. از سوی دیگر در میان رویکردهای مختلف روان‌درمانی، فقط تعداد محدودی رویکرد است که ارزش مطالعه و دقت را دارد. رویکردهایی که در طول زمان، آزموده شده و به محک تجربه خورده و هنوز قدرت جذب مخاطب دارد.

 آشنایی با نظریه‌های روان‌درمانیِ غالب و آزموده شده یکی از اهداف مهم این کتاب است که دانشجویان را با کاربرد نظریه‌های شخصیت، آسیب‌شناسی روانی، مصاحبه بالینی و تشخیص در محیط درمانی آشنا می‌کند.

سخن ناشر. 7

مقدمه. 9

فصل اول:  نظريه و نقش آن در روان‌درمانی.. 11

نظريه چيست؟. 11

مراحل نظريه‌پردازي.. 12

نظريه در درمان.. 13

مبناي نظريه مشاوره 14

فصل دوم: تحول پارادايميک نظريه‌هاي روان‌درماني.. 17

روان‌درمانی از گذشته تا معاصر. 17

پارادایم‌های غالب در روان‌شناسی.. 19

جهان‌بيني نظريه وجودگرايي- انسان‌گرا 33

جمع‌بندي و نتیجه‌گیری.. 36

فصل سوم: ماهيت انسان در نظریه‌های  مختلف روان‌درمانی.. 39

نگرشي فلسفي به انسان.. 39

ماهيت انسان از منظرهای مختلف.. 40

ماهيت انسان از منظر روانکاوی.. 43

ماهيت انسان از منظر روانشناسي فردي.. 50

ماهيت انسان از منظر درمان منطقی هيجاني.. 58

ماهيت انسان از منظر درمان مراجع‌محوری.. 62

ماهيت انسان از منظر گشتالت‌درماني.. 66

ماهيت انسان از منظر درمان مبتني بر ارتباط محاوره‌اي.. 68

ماهيت انسان از منظر واقعيت درماني.. 70

ماهيت انسان از منظر رفتاردرمانی.. 73

ماهیت انسان از منظور موریتا درمانی.. 75

جمع‌بندي و نتیجه‌گیری.. 77

فصل چهارم: پالايش رواني در نظریه‌های  مختلف روان‌درمانی.. 79

مفهوم پالايش رواني.. 79

پالايش رواني از ديدگاه ارسطو. 81

پالايش رواني از منظر روانکاوی.. 81

پالايش رواني از منظر روان‌شناسی فردی.. 87

پالايش رواني از منظر درمان مراجع‌محوری.. 90

پالايش رواني از منظر درمان وجودي.. 94

پالايش رواني از منظر گشتالت درمانی.. 96

پالايش رواني از منظر درمان‌های مواجه‌سازي و غرقه‌سازي.. 101

پالايش رواني از منظر توماس استفل (1923) 103

پالايش رواني از منظر درمان‌های سيستمي.. 105

پالايش رواني از منظر واقعیت درماني.. 107

پالايش رواني از منظر درمان مبتنی بر ارتباط محاوره ای.. 109

پالايش درماني از منظر درمان منطقي- هيجاني- رفتاري.. 111

پالايش رواني از منظر درمان فمنيستي.. 113

جمع‌بندي و نتیجه‌گیری.. 114

فصل پنجم: کاربست درمان در نظريه‌هاي  مختلف روان‌درماني.. 116

روان‌درمانی تحلیلی و فرايند درمان.. 116

روان‌درمانی روان‌شناسی فردی و فرايند درمان.. 121

روان‌درمانی گشتالت و فرايند درمان.. 126

روان‌درمانی واقعيت درماني و فرايند درمان.. 128

روانکاوي غربي و تفکر شرقي.. 130

روان‌درمانی نظريه‌هاي آسيايي و فرایند درمان.. 132

الف- هاکومي درماني.. 133

ب- درمان نايکان.. 133

ج- موریتا درمانی.. 136

منابع.. 145