سـرزمین ایران کشـوری ممتاز و با رتبه بالا از نظر غنای گیاهی و تنوع زیسـتی و دارای 11 اقلیـم از 13 اقلیـم شـناخته شـده جهانی اسـت. براسـاس نظر گياه شناسـان و پژوهشـگران، تعـداد گونههـاي گياهـي ايـران در حدود 8000 گونه اسـت کـه از نظر تنوع گونـهای حداقل دو برابر قاره اروپاسـت. تحقيقات نشـان داده اسـت كه بيش از 2300 گونه از گياهان كشـور داراي خـواص دارويـي، عطـري، ادويهاي و آرايشي- بهداشـتي
هسـتند. به علاوه 1728 گونه از این گیاهان به عنوان گیاهان بومی ایران ميباشـند و منحصـراً در ایران پراکنش دارند و به عنـوان يك ظرفيت انحصاري در كشـور
محسـوب ميشـوند. ولی بر اساس گزارش وزارت بهداشت و درمان در حال حاضر حدود 300 نوع داروی گیاهی در کشور تولید میگردند که حدود 4 درصد داروهای مورد
استفاده را تشکیل میدهند.
امروزه بهرغم فراوانی داروهای شیمیایی، استفاده از گیاهان دارویی در حال افزایش است و تولید و تجارت این گیاهان رقم قابل ملاحظهای را به خود اختصاص داده است. بهطوری که حجـم تجـارت جهانـی گیاهان دارویـی از 60 میلیـارد دلار در سـال 1996 بـه 100 میلیارد دلار در سـال 2010 افزایش یافته اسـت و بر اسـاس پیشبینی بانک جهانی در سـال 2050 گـردش مالـی و تجـارت جهانـی متمرکـز و مبتنی بـر گیاهان دارویـی و داروهـای گیاهی به حـدود 5000 میلیارد دلار خواهد رسـید.
در اكثـر كشـورهاي توسـعهيافته، طـبسـنتی در ابعـاد مختلـف تحـت حمايت دولـت قرار گرفتـه و سـهم خوبي از تأمين سلامت مردم را در سيسـتم سلامت كشـور به
عهـده گرفته اسـت. طـب سـنتی چيـن 40 درصـد خدمات بهداشـتي - درمانـي را در اين كشـور بر عهده دارد، پوشـش بيمـهاي هزينـة درمـان، دارو و خدمـات طـب
سـنتی در ژاپـن، چيـن، كـره و ويتنام بهصورت كامل اسـت و در كشـورهاي آلمان، اسـتراليا، نروژ، انگلسـتان، كانادا و آمريكا قسـمتي از هزينههـا توسـط سـازمانهاي بيمـه پرداخت ميشـود.
بنابراین ضروری است وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز زمینه دسترسی به این فرآوردهها و همچنین ترویج مصرف و جایگزین شدن آنها را با داروهای شیمیایی بیش از پیش ایجاد کند. البته ذکر این نکته لازم است که تنها افزایش مصرف قاعدتاً نمیتواند راهکار خوبی باشد و وقتی افزایش مصرف مطرح میشود منظور افزایش مصرف درست و منطقی است و باید تجویز منطقی فرآوردههای طبیعی و سنتی باشد.
در حال حاضر که هزینه برخی داروهای شیمیایی بالاست با استفاده از آموزههای طب سنتی میتوان از بروز برخی بیماریها پیشگیری کرد و مصرف دارو را کاهش داد. در گذشته از این ظرفیت طبیعی که کارکردی بهداشتی – درمانی دارد، بهرهبرداری چندانی نمیشد. خوشبختانه در سالهاي اخير، تلاشهاي فراواني براي شناخت همه جانبه گياهـان دارويـي از نظـر نـوع گونه و پراكنش آنها در ايران، شرايط اكولوژيك، استفادههاي دارويي، اسـتخراج، تجزيـه، شناسـايي مواد مؤثره، كشت و اهلي كردن، اصلاح گونههاي مهم، بررسي روشهاي نوين در افزايش مواد مؤثره و مطالعه اثرات دارويي آنها صورت گرفته و نتايج جالب توجهي نيز حاصل شده است.
نظر به اینکه تاکنون کتابی در مورد گونههای گیاهان دارویی شمالغرب کشور تألیف نشده است، قرار بر این شد که این کتاب تدوین و در اختیار کارشناسان، دانشجویان، کشاورزان و سرمایهگذاران علاقهمند گیاهان دارویی قرار گیرد.
دسته بندی موضوعی | موضوع فرعی |
كشاورزي و منابع طبیعی |
گیاهان دارویی
گیاهان دارویی |