انسان موجودی اجتماعی است و جامعه و قانون مندی های اجتماعی از ضروریات زندگی بشر و بستر تعالی اوست. فلسفه ارسال رسل از دیدگاه قرآن، اجرای عدالت و حاکم کردن ارزش های اللهی و سرلوحه برنامه پیامبران تشکیل جامعه دینی بوده است ولی جامعه دینی با آسیب های و آفاتی مواجه است که سلامت و تداوم آن را به خطر می اندازد. آسیب شناسی مفهوم عامی دارد که در زمینه های مختلف دارای کاربرد است و به دلیل اینکه همه آسیب های جامعه دینی، در آسیب های فرهنگی ریشه دارد.

این کتاب به شناسایی و تبیین آسیب ها و آفات در این حوزه، می پردازد و به بیانی دیگر این طرح بیانی است از دیدگاه های امام علی (ع) در خصوص جامعه دینی و بررسی راهبردهای اجتماعی ایشان در حاکم کردن ارزش های الهی و دینی در جامعه و شناخت آسیب ها و آفات فرهنگی که ارکان نظام اجتماعی را تهدید می نماید، زیرا امام علی (ع) دارای اندیشه و نظرات اجتماعی مهم و الگوی مدیریتی منحصر به فردی است که قابل بررسی عمیق است و مبانی و نحوه ی اداره جامعه در الگوی مدیریتی امام علی (ع) در همه زمان ها و مکان ها با تغییراتی جزئی متناسب با مقتضیات زمان قابل اجراست.

در این کتاب، فرهنگ به عنوان یک مفهوم قابل تفکیک به 4 عنصر اصلی: اخلاقیات، ایدئولوژی، هنجارها و نقش ها تقسیم شده است که در هر حوزه آسیب هایی را که در تداوم جامعه دینی را تهدید می کند شناسایی و معرفی کرده است.

فصل اول: کلیات/ 9

تعاریف/ 11

درامدی بر آسیب های شناسی فرهنگی جامعه دینی/ 16

تفکیک مفاهیم «فرهنگ» و «جامعه» در مطالعات آسیب شناسی/ 19

هدف حاکمیت در جامعه دینی از منظر امام علی (ع)/ 29

فصل دوم: آسیب شناسی فرهنگی جامعه دینی/ 37

بخش اول: آسیب شناسی اخلاقیات/ 39

بخش دوم: آسیب شناسی ایدئولوژی/ 53

فصل سوم: آسیب شناسی هنجارها/ 63

هنجارشکنی و قانون گریزی/ 65

مفاسد اقتصادی/ 69

فصل چهارم: آسیب شناسی نقش و عملکرد اجتماعی/ 71

آسیب شناسی عملکرد زمامداران/ 73

آسیب شناسی عملکرد عالمان/ 80

آسیب شناسی عملکرد مردم/ 84

سخن آخر/ 91

منابع و مأخذ/ 73